Saraydüzü

Saraydüzü, Sinop ilinin bir ilçesidir.

Saraydüzü İlçesi, Boyabat’a bağlı bir bucak merkezi iken, 1990 yılında ilçe statüsü kazanmıştır.

Coğrafya

Boyabat ilçesine 28, il merkezine 110 km uzaklıktadır. İlçenin dağlık sayılabilecek dalgalı bir yapısı vardır. İlçenin güneyinde, Çorum‘a bağlı Osmancık, güneydoğusunda Samsun‘a bağlı Vezirköprü, güneybatısında Çorum’a bağlı Kargı, kuzeyinde Boyabat ve kuzeydoğusunda Durağan vardır. Yüzölçümü bakımından ilin en küçük ilçelerinden biridir ve de ilin en güney ucundaki ilçesidir. İlçeye bağlı belde yoktur; bağlı köy sayısı ise 32’dir.

Kızılırmak Havzası’nda yer alan ilçede, Tarım Master Planı’na göre dağlık alanlar II. agro-ekolojik alt bölge; ovalık alanlar ise III. alt bölgede kalmaktadır. Verimli tarım toprakları ilçe merkezi ve kuzeyinde yoğunlaşmıştır. Diğer alanlar ise VI. ve VII. sınıf nitelikli topraklardan meydana gelmektedir.

Nüfus

Saraydüzü nüfus büyüklüğü açısında ilin en küçük ilçesidir. 2000 yılı nüfus sayımına göre ilçe nüfusu 8.217 kişi olup, bunun 3.407 kişisi kentsel, 4.810 kişisi kırsal nüfusu oluşturmaktadır. Bu durumda, kentsel nüfus oranı %41.5, kırsal nüfus oranı %58.5’tir. Bununla birlikte, ilçedeki kentleşme oranı kent nüfusuna paralel olarak yüksek değildir. İlçe daha çok kırsal bir yerleşim niteliği taşımaktadır. Bölüm başındaki tablolarda, Saraydüzü ilçesi nüfusunun da Sinop’taki genel eğilime paralel olarak azaldığı görülmektedir. İlçede 1980’li yıllardan itibaren kentsel-kırsal nüfus dağılımı da kentsel nüfus lehine önemli bir değişiklik göstermiştir. 1980 yıllarda %8.3 olan kentsel nüfus oranı, 2000 yılında %41.5’e çıkmıştır. İlçede kentsel nüfus artış oranı yıllara göre yükselirken, kırsal artış oranlarında düşüş görülmektedir.

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1990[3]	9.065	1.591	7.474
2000[4]	8.217	3.407	4.810
2007[5]	4.714	1.029	3.685
2008[6]	5.165	1.041	4.124
2009[7]	5.002	951	4.051
2010[8]	5.007	936	4.071
2011[9]	4.803	1.006	3.797
2012[10]	4.803	1.099	3.704
2013[11]	5.617	1.246	4.371
2014[12]	5.132	1.115	4.017
2015[13]	5.000	1.293	3.707
2016[14]	4.921	1.265	3.656

Ekonomi

“Ekonomik Yapı” bölümünde tespit edildiği ve aşağıdaki grafikte de görüldüğü gibi, Saraydüzü ilçesindeki sektörel dağılım hizmetler, tarım ve sanayi dağılımı şeklindedir. İlçede hizmetler sektörü oranı %58.3 iken; ilçedeki hizmetler sektörünün il genelindeki payı %1.2 ile en düşük değerlerden birini teşkil etmektedir ki, bu ilçenin gelişmişlik düzeyinin bir yansımasıdır.

• Tarım: Tarım sektörünün ilçe genelindeki oranı %36; il genelinde oluşturduğu pay ise %0.2’dir. İlçenin en önemli ekonomik girdisi bu sektörden sağlanmaktadır. Bununla beraber, arazinin büyük ölçüde engebeli olması tüm arazi içinde yapılan tarımı %30’la sınırlamaktadır. İlçede tahıl ürünleri ve çeltik ekimi yanı sıra, meyvecilik de yaygın olmakla beraber her geçen gün ekonomik değeri anlaşılan bir üretim alanı olmaktadır.

• Sanayi: Saraydüzü ilçesinde sanayi tesisi yoktur. Sanayi sektörünün il geneli içindeki oranı %5.7; ilçe içindeki sektörel dağılımdaki oranı ise %0.5’tir. Saraydüzü ilçesinin yaklaşık 3.5 km güneydoğusundaki Akbelen köyü civarında linyit kömür ocakları bulunmakta olup, daha önce işletmede olan ocaklar heyelan nedeniyle terkedilmiştir.